Obyektlarni ibtidoiylarga aylantirish

Obyektlar obj1 + obj2 qo’shilganda, obj1 - obj2 ayirilganda yoki alert(obj) yordamida ekranga chiqarilganda nima bo’ladi?

Obyektlarda konvertatsiya qiladigan maxsus usullar mavjud.

"type-convertions" maqolasi topilmadi bobida biz ibtidoiylarning raqamli, matn va mantiqiy konvertatsiya qilish qoidalarini ko’rdik. Ammo biz obyektlar uchun bo’sh joy qoldirdik. Endi usullar va belgilar to’g’risida bilganimizdan so’ng, bo’shlikni to’ldirish vaqti keldi.

Obyektlar uchun mantiqiy konvertatsiya mavjud emas, chunki barcha obyektlar mantiqiy kontekstda true. Shunday qilib, faqat matn va raqamli konvertatsiyalar mavjud.

Raqamli konvertatsiya obyektlarni ayirganda yoki matematik funktsiyalarni qo’llaganimizda sodir bo’ladi. Masalan, Date obtektlari (Sana va vaqt bobida ko’rib chiqilishi kerak) ayirilishi mumkin va date1 - date2 natijasi ikki sana o’rtasidagi vaqt farqidir.

Matn konvertatsiyasiga kelsak, bu odatda alert(obj) kabi obyektni chiqarganimizda va shunga o’xshash kontekstda sodir bo’ladi.

ToPrimitive

Obyekt ibtidoiy zarur bo’lgan kontekstda, masalan, alert yoki matematik operatsiyalarda ishlatilsa, u ToPrimitive algoritmi (spetsifikatsiya yordamida ibtidoiy qiymatga aylantiriladi).

Bu algoritm bizga maxsus obyekt usuli yordamida konvertatsiyani sozlash imkonini beradi.

Spetsifikatsiyada tavsiflangan uchta turdagi o’zgartirishlar (“uchta hintlar”) mavjud:

"string"

Amaliyot matni kutganda, obyektni matnga aylantirish uchun, masalan, alert:

// chiqish
alert(obj);

// obyektni xususiyat kaliti sifatida ishlatish
anotherObj[obj] = 123;

"number"

Amaliyot matematikaga o’xshash raqamni konvertatsiya qilish uchun raqamni kutganda:

// aniq konvertatsiya
let num = Number(obj);

// matematika (unar plyusdan tashqari)
let n = +obj; // unar plyus
let delta = date1 - date2;

// kamroq/katta taqqoslash
let greater = user1 > user2;

"default"

Kamdan kam hollarda operator qanday turni kutishini “aniq bilmasa” paydo bo’ladi.

Masalan, unar plyus + ikkala matnlar (ularni birlashtiradi) va raqamlar (ularni qo’shadi) bilan ishlashi mumkin, shuning uchun ham matnlar, ham raqamlar bilan ishlaydi. Yoki obyektni == yordamida matn, raqam yoki belgi bilan taqqoslaganda.

// binar plus
let total = car1 + car2;

// obj == matn/raqam/belgi
if (user == 1) { ... };

Katta / kichik operator <> ikkala satr va raqamlar bilan ham ishlashi mumkin. Shunga qaramay, u “default” emas, balki “number” ishoradan foydalanadi. Bu tarixiy sabablarga ko’ra.

Amalda, bitta holatdan tashqari barcha tilning ichida o’rnatilgan obyektlar (Date obyekti, biz keyinroq organib olamiz) "default" konvertatsiyasini "number" bilan bir xil tarzda amalga oshiradi. Va ehtimol biz ham shunday qilishimiz kerak.

Iltimos, diqqat qiling – faqat uchta ishora mavjud. Bu juda oddiy. Hech qanday “mantiqiy” ishora yo’q (barcha obyektlar mantiqiy turdagi qiymatda true) yoki boshqa narsalar. Agar biz "default" va "number" ga bir xil munosabatda bo’lsak, aksariyat ichki o’rnatilganlar singari, faqat ikkita konvertatsiya mavjud.

Konvertatsiyani amalga oshirish uchun JavaScript uchta obyekt usulini topishga va ularni chaqirishga harakat qiladi:

1. Agar usul mavjud bo’lsa, obj[Symbol.toPrimitive](hint) ni chaqiring,
2. Aks holda, agar ishora "string" bo’lsa
   • mavjud bo’lsa ham, obj.toString() va obj.valueOf() ni sinab ko’ring.
3. Aks holda, agar ishora "number" yoki "default" bo’lsa
   • mavjud bo’lsa ham, obj.toString() va obj.valueOf() ni sinab ko’ring.

Symbol.toPrimitive

Birinchi usuldan boshlaylik. Konvertatsiya usulini quyidagicha nomlash uchun ishlatilishi kerak bo’lgan Symbol.toPrimitive belgisi mavjud:

obj[Symbol.toPrimitive] = function (hint) {
  // ibtidoiy qiymatni qaytaring
  // hint = "string", "number", "default" dan biri
};

Masalan, user obyekti buni amalga oshiradi:

let user = {
  name: "John",
  money: 1000,

  [Symbol.toPrimitive](hint) {
    alert(`hint: ${hint}`);
    return hint == "string" ? `{name: "${this.name}"}` : this.money;
  },
};

// konvertatsiya demo:
alert(user); // hint: string -> {name: "John"}
alert(+user); // hint: number -> 1000
alert(user + 500); // hint: default -> 1500

Koddan ko’rinib turibdiki, user konvertatsiyaga qarab o’z-o’zini tavsiflovchi matnga yoki pul miqdoriga aylanadi. user[Symbol.toPrimitive] yagona usuli barcha konvertatsiyaga ishlaydi.

toString/valueOf

toString va valueOf usullari qadimgi davrlardan kelib chiqqan. Ular belgilar emas (belgilar ilgari mavjud bo’lmagan), aksincha “muntazam” matn nomli usullar. Ular konvertatsiyani amalga oshirishning muqobil “eski uslubi” ni taqdim etadi.

Agar Symbol.toPrimitive bo’lmasa, JavaScript ularni topishga harakat qiladi va quyidagi tartibda sinab ko’radi:

• toString -> valueOf “string” ishora uchun.
• valueOf -> toString aks holda.

Masalan, bu erda user yuqoridagi kabi toString va valueOf kombinatsiyasidan foydalangan holda ishlaydi:

let user = {
  name: "John",
  money: 1000,

  // hint="string" uchun
  toString() {
    return `{name: "${this.name}"}`;
  },

  // hint="number" yoki "default" uchun
  valueOf() {
    return this.money;
  },
};

alert(user); // toString -> {name: "John"}
alert(+user); // valueOf -> 1000
alert(user + 500); // valueOf -> 1500

Ko’pincha biz barcha ibtidoiy konversiyalarni boshqarish uchun bitta “hamma narsani ushlab turadigan” joyni xohlaymiz. Bunday holda biz faqat toString‑ni amalga oshirishimiz mumkin:

let user = {
  name: "John",

  toString() {
    return this.name;
  },
};

alert(user); // toString -> John
alert(user + 500); // toString -> John500

Symbol.toPrimitive va valueOf bo’lmasa, toString barcha ibtidoiy konversiyalarni boshqaradi.

ToPrimitive va ToString/ToNumber

Barcha ibtidoiy konversiya usullari haqida bilish kerak bo’lgan narsa shundaki, ular “ishora qilingan” ibtidoiyni qaytarishligi shart.

toString() aniq bir matni qaytarishi yoki Symbol.toPrimitive usuli “raqam” ishora uchun aniq raqamni qaytarishi shart emas.

Faqatgina majburiy narsa: ushbu usullar ibtidoiylarni qaytarishi kerak.

Konvertatsiyani boshlagan operatsiya ushbu ibtidoiylarni oladi va keyinchalik u bilan ishlashni davom ettiradi, agar kerak bo’lsa, keyingi konvertatsiyalarni qo’llaydi.

Masalan:

• Matematik operatsiyalar (binar plyusdan tashqari) ToNumber konvertatsiyasini bajaradi:

  let obj = {
    toString() {
      // toString boshqa usullar bo'lmasa, barcha o'zgarishlarni ko'rib chiqadi
      return "2";
    },
  };
  
  alert(obj * 2); // 4, ToPrimitive "2" ni qaytaradi, keyin u 2 ga aylanadi

• Binar plyus ibtidoiylarni tekshiradi – agar u matn bo’lsa, u holda birikma hosil qiladi, aks holda u ToNumber ni bajaradi va raqamlar bilan ishlaydi.

  String misoli:

  let obj = {
    toString() {
      return "2";
    },
  };
  
  alert(obj + 2); // 22 (ToPrimitive matn => birlashtirish qaytarildi)

  Number misoli:

  let obj = {
    toString() {
      return true;
    },
  };
  
  alert(obj + 2); // 3 (ToPrimitive mantiqiy turdagi qiymat qaytarildi, matn bo'lmasa => ToNumber)

Xulosa

Obyektni ibtidoiy konvertatsiya qilish ko’plab o’rnatilgan funktsiyalar va operatorlar tomonidan avtomatik ravishda chaqiriladi, ular qiymat sifatida ibtidoiylarni kutadilar.

Uning 3 turi (ishoralari) mavjud:

• "string" (alert va boshqa matn konvertatsiyalari uchun)
• "number" (matematika uchun)
• "default" (ba’zi operatorlar uchun)

Spetsifikatsiyada qaysi operator qaysi maslahatni ishlatishi aniq tasvirlangan. “Nima kutishni bilmaydigan” va "default" ishorasidan foydalanadigan operatorlar juda kam. Odatda tilning ichida o’rnatilgan obyektlar uchun "default" ishora "number" bilan bir xil tarzda ko’rib chiqiladi, shuning uchun amalda oxirgi ikkitasi ko’pincha birlashtiriladi.

Konvertatsiya qilish algoritmi:

1. Agar usul mavjud bo’lsa, obj[Symbol.toPrimitive](hint) ni chaqiring,
2. Aks holda, agar ishora "string" bo’lsa
   • mavjud bo’lsa ham, obj.toString() va obj.valueOf() ni sinab ko’ring.
3. Aks holda, agar ishora "number" yoki "default" bo’lsa
   • mavjud bo’lsa ham, obj.toString() va obj.valueOf() ni sinab ko’ring.

Amalda, faqat obj.toString() ni amalga oshirish juda keng tarqalgan, barcha turdagi transformatsiyalar uchun “universal” usul bo’lib, obyektning “o’qiladigan” ko’rinishini qaytaradigan barcha konvertatsiyalar uchun, koddagi nosozliklarni maqsadida amalga oshirish kifoya.