Nullab birlashtirish operatori '??'

Nullab birlashtirish operatori ikki savol belgisi ?? bilan yoziladi.

U null va undefined ni bir xil darajada ko’rib chiqadi, shuning uchun bu maqolada maxsus atama ishlatamiz. Agar ifoda null ham, undefined ham bo’lmasa, uni “aniqlangan” deb ataymiz.

a ?? b ning natijasi:

• agar a aniqlangan bo’lsa, u holda a,
• agar a aniqlanmagan bo’lsa, u holda b.

Boshqacha qilib aytganda, ?? agar birinchi argument null/undefined bo’lmasa, uni qaytaradi. Aks holda, ikkinchisini qaytaradi.

Nullab birlashtirish operatori butunlay yangi narsa emas. Bu shunchaki ikkitadan birinchi “aniqlangan” qiymatni olishning yoqimli sintaksidir.

Biz result = a ?? b ni allaqachon bilgan operatorlar yordamida qayta yozishimiz mumkin:

result = a !== null && a !== undefined ? a : b;

Endi ?? nima qilishi mutlaqo aniq bo’lishi kerak. Qayerda yordam berishini ko’rib chiqaylik.

?? ning umumiy foydalanish holati – potensial aniqlanmagan o’zgaruvchi uchun standart qiymat berish.

Masalan, bu yerda agar aniqlangan bo’lsa user ni, aks holda Anonymous ni ko’rsatamiz:

let user;

alert(user ?? "Anonymous"); // Anonymous (user aniqlanmagan)

Bu yerda user ga nom tayinlangan misol:

let user = "John";

alert(user ?? "Anonymous"); // John (user aniqlangan)

Shuningdek, null/undefined bo’lmagan ro’yxatdan birinchi qiymatni tanlash uchun ?? ketma-ketligini ishlatishimiz mumkin.

Aytaylik, bizda foydalanuvchi ma’lumotlari firstName, lastName yoki nickName o’zgaruvchilarida bor. Agar foydalanuvchi qiymat kiritmaslikni hal qilgan bo’lsa, ularning barchasi aniqlanmagan bo’lishi mumkin.

Biz ushbu o’zgaruvchilardan birini ishlatib foydalanuvchi nomini ko’rsatmoqchimiz yoki agar ularning barchasi aniqlanmagan bo’lsa “Anonymous” ko’rsatmoqchimiz.

Buning uchun ?? operatoridan foydalanamiz:

let firstName = null;
let lastName = null;
let nickName = "Supercoder";

// birinchi aniqlangan qiymatni ko'rsatadi:
alert(firstName ?? lastName ?? nickName ?? "Anonymous"); // Supercoder

|| bilan taqqoslash

YOKI || operatori ?? bilan bir xil tarzda ishlatilishi mumkin, chunki bu oldingi bobda tasvirlangan.

Masalan, yuqoridagi kodda biz ?? ni || bilan almashtirish va hali ham bir xil natijani olishimiz mumkin:

let firstName = null;
let lastName = null;
let nickName = "Supercoder";

// birinchi haqiqiy qiymatni ko'rsatadi:
alert(firstName || lastName || nickName || "Anonymous"); // Supercoder

Tarixan YOKI || operatori birinchi bo’lib paydo bo’lgan. U JavaScript boshidanoq mavjud, shuning uchun dasturchilar uzoq vaqt davomida bunday maqsadlar uchun foydalanib kelishgan.

Boshqa tomondan, nullab birlashtirish operatori ?? JavaScript-ga yaqinda qo’shilgan va buning sababi odamlar || dan butunlay mamnun emas edi.

Ularning o’rtasidagi muhim farq:

• || birinchi haqiqiy qiymatni qaytaradi.
• ?? birinchi aniqlangan qiymatni qaytaradi.

Boshqacha qilib aytganda, || false, 0, bo’sh satr "" va null/undefined o’rtasida farq qilmaydi. Ularning barchasi bir xil – yolg’on qiymatlar. Agar bulardan biri || ning birinchi argumenti bo’lsa, natija sifatida ikkinchi argumentni olamiz.

Amalda esa biz standart qiymatni faqat o’zgaruvchi null/undefined bo’lgandagina ishlatmoqchi bo’lishimiz mumkin. Ya’ni qiymat haqiqatan ham noma’lum/o’rnatilmagan bo’lganda.

Masalan, buni ko’rib chiqing:

let height = 0;

alert(height || 100); // 100
alert(height ?? 100); // 0

• height || 100 height ning yolg’on qiymat ekanligini tekshiradi va u 0, haqiqatan ham yolg’on.
  • shuning uchun || ning natijasi ikkinchi argument, 100.
• height ?? 100 height ning null/undefined ekanligini tekshiradi va u bunday emas,
  • shuning uchun natija height “o’zi”, ya’ni 0.

Amalda nol balandlik ko’pincha to’g’ri qiymat bo’lib, standart bilan almashtirilmasligi kerak. Shuning uchun ?? to’g’ri ishni qiladi.

Ustunlik

?? operatorining ustunligi || bilan deyarli bir xil, faqat biroz pastroq. MDN jadvalida u 5 ga teng, || esa 6.

Bu shuni anglatadiki, || kabi, nullab birlashtirish operatori ?? ham = va ? dan oldin, lekin +, * kabi boshqa ko’pchilik operatsiyalardan keyin baholanadi.

Shuning uchun agar biz boshqa operatorlar bilan ifodada ?? bilan qiymat tanlashni istasak, qavs qo’shishni ko’rib chiqing:

let height = null;
let width = null;

// muhim: qavslardan foydalaning
let area = (height ?? 100) * (width ?? 50);

alert(area); // 5000

Aks holda, agar qavslarni tashlab qo’ysak, * ning ustunligi ?? dan yuqori bo’lgani uchun u birinchi bo’lib bajariladi va noto’g’ri natijalarga olib keladi.

// qavslarsiz
let area = height ?? 100 * width ?? 50;

// ...xuddi shu narsani bajaradi (ehtimol biz istagan narsa emas):
let area = height ?? 100 * width ?? 50;

?? ni && yoki || bilan ishlatish

Xavfsizlik sabablariga ko’ra, JavaScript ?? ni && va || operatorlari bilan birga ishlatishni taqiqlaydi, agar ustunlik qavs bilan aniq ko’rsatilmagan bo’lsa.

Quyidagi kod sintaksis xatosini keltirib chiqaradi:

let x = 1 && 2 ?? 3; // Sintaksis xatosi

Bu cheklov, albatta, munozarali, u odamlar || dan ?? ga o’tishni boshlaganda dasturlash xatolarini oldini olish maqsadida til spetsifikatsiyasiga qo’shilgan.

Buni hal qilish uchun aniq qavslardan foydalaning:

let x = (1 && 2) ?? 3; // Ishlaydi

alert(x); // 2

Xulosa

• Nullab birlashtirish operatori ?? ro’yxatdan birinchi “aniqlangan” qiymatni tanlashning qisqa usulini taqdim etadi.

  U o’zgaruvchilarga standart qiymatlarni tayinlash uchun ishlatiladi:

  // agar height null yoki undefined bo'lsa, height=100 qo'ying
  height = height ?? 100;

• ?? operatori juda past ustunlikka ega, faqat ? va = dan biroz yuqori, shuning uchun uni ifodada ishlatishda qavs qo’shishni ko’rib chiqing.

• Uni aniq qavslar bo’lmasa || yoki && bilan ishlatish taqiqlangan.